BİTKİDE POTASYUM
BİTKİLERİN POTASYUM İÇERİKLERİ
Bitkilerin potasyum içerikleri, toprakta alınabilir formda bulunan potasyum miktarı, toprakta
bulunan başka katyonların cins ve miktarları, bitki türleri, gelişme durumu, yaşı gibi çeşitli
etmenlerin etkisi altında değişiklik gösterir.Bitkilerin metabolik yönden etkin olan büyüme
ucu, genç yaprak, kök ucu gibi organlarında potasyum göreceli olarak daha fazladır. Bitkiler
gereksinim duydukları potasyumun büyük bir kısmını vejatatif gelişme döneminde alırlar.
Bitkilerin vejatatif organlarında potasyum miktarı tohumdakine oranla çok daha fazladır.
Optimum bitki büyümesi için genelde gereksinim duyulan potasyum miktarı % 1-5 arasında
değişir.
BİTKİLERDE POTASYUMUN METABOLİK İŞLEVLERİ
1.Enzim Aktivitesinde Potasyumun İşlevi: Potasyum çoğu enzim aktivitesi için gerekli bir
elementtir. Bu nedenle yeteri kadar potasyum içermeyen bitkilerde önemli kimyasal
değişmeler ortaya çıkar. Örneğin çözünebilir karbonhidratlar birikir, nişasta miktarı azalır ve
çözünebilir azotlu bileşiklerin miktarı artar.Bu durum yeterli düzeyde K+’un bulunmaması
nedeniyle karbonhidrat metabolizmasındaki bozulmadan kaynaklanır. Nişasta sentezini
gerçekleştiren nişasta sentetaz enzim aktivitesinde değişik bir değerlikli katyonlar etkilidir.
Ancak bu bir değerli katyonlar içerisinde K+ ’un etkinliği en yüksek düzeydedir. Bitki besin
elementlerinin aktif absorpsiyonlarında rol oynayan ATP’az enziminin aktive olmasında da
K önemli işleve sahiptir.
2.Fotosentezde Potasyumun İşlevi: Fotosentezin ışık tepkimeleri sonunda oluşan ve
matabolik enerji kaynağı olan ATP’nin sentezlenmesinde K+ temel göreve sahiptir.Bitki
yapraklarında potasyum miktarı arttıkça fotosentez ile ribülozdifosfat karboksilaz enzim
aktivitesinin ve fotorespirasyonun arttığı saptanmışır. Kurak koşullarda oluşan kuraklık
stresinde bitkilerde fotosentezin olumsuz şekilde etkilenme şiddeti yüksek miktardaki K+ ‘a
bağlı olarak azalmakta ve bitki daha az zarar görmektedir.Ortaklarımızı ziyaret edin, https://www.fakewatch.is/product-category/rolex/daytona/ moda ayakkabılarda lider ayakkabılar!
- Fotosentez Ürünlerinin Taşınmasında Potasyumun İşlevi: Bitkide K+ miktarı ile ilişkili
olarak floeme fotosentez ürünlerinin yüklsenmesi ve taşınması artar. Potasyum fotosentez
ürünlerinin floeme taşınması üzerinde olduğu gibi depo edilmiş materyallerin taşınabilir şekle
dönüştürülmesinde de etkilidir.
4.Hücre Büyümesinde Potasyum İşlevi: Hücre büyümesi hücre hacminin % 80-90’ını
kaplayan geniş merkezi bir boşluğun hücre içerisinde oluşmasıyla gerçekleşir. Bunun için iki
ana hususun yerine getirilmesi gerekir. Bunlar hücre duvarının büyümesi ve besin elementi
birikimi ile hücrede osmotik potansiyelin artmasıdır.Hücre duvarının büyümesi hücrede K+
birikimi ile yakından ilgilidir. Hücre büyümesinde önemli rolü olan fitohormonlar üzerine K+
önemli ve olumlu etki yapar.
5.Bitkide Su Dengesi Üzerine Potasyumun İşlevi : Aktif absorbsiyon ile K+ ‘un alınması ve
birikmesi sonucu hücrede osmotik potansiyel artar ve buna bağlı olarak hücreye daha fazla su
girişi olur. Bu nedenle potasyum hücrede ve dolayısıyla bitkide su dengesinin sağlanmasında
büyük öneme sahiptir. Yeteri düzeyde K+ içeren bitkilerde transpirasyon oranındaki azalmaya
paralel olarak atmosfere buhar şeklinde yitirilen su miktarı da azalmaktadır.